Predijabetes je termin koji se koristi za osobe čiji nivo glukoze ne dostiže kriterije za postavljanje dijagnoze dijabetesa, ali je veći od vrijednosti koje se smatraju normalnim. Ovdje spadaju kategorije: oštećena natašte glukoza i oštećena tolerancija glukoze, koje se nazivaju još i predijabetes.
Oštećena glukoza natašte (IFG) predstavlja poremećaj glikoregulacije u kojeg je nivo glukoze u plazmi na tašte 5.6 mmol/L (100 mg/dl) -6.9 mmol/L (125 mg/dl).
Oštećena glukozna tolerancija (IGT). Podnošljivost ili tolerancija šećera je oštećena kad je nivo šećera dva sata nakon opterećenja glukozom jednak ili veći od 7,8 mmol/L (140 mg/dl) i manji od 11,1 mmol/L (200 mg/dl).
Oštećena tolerancija glukoze znatno je više zastupljena nego šećerna bolest, naročito među stanovništvom srednje i starije životne dobi. U SAD je oštećena glukozna tolerancija zastupljena sa 15-20% među osobama životne dobi 45-74 godine, a u Engleskoj sa 15% u osoba životne dobi 40-65 godina.
Oštećena tolerancija glukoze nije praćena komplikacijama na malim krvnim žilama (oči, bubrezi, periferni živci), a može biti udružena sa komplikacijama na velikim krvnim žilama, naročito srca i mozga.
Smatra se da oko 50% osoba sa oštećenom tolerancijom glukoze ispravi ovaj poremećaj tokom 10-godišnjeg provođenja dijetalne ishrane, održavanja standardne tjelesne težine i redovnog tjelesnog vježbanja. U oko 25% oštećena glukozna tolerancija ostaje, a u oko 25% se razvija dijabetes tip 2. U SAD se godišnje u 1-5% osoba sa poremećenom tolerancijom glukoze razvija dijabetes tip 2.
Kriteriji za dijagnozu predijabetesa:
- IFG ili
- IGT ili
- A1C 5.7–6.
Predijabetes nije zaseban klinički entitet, nego se treba smatrati kao povećan faktor rizika za razvoj dijabetesa i cerebrovaskularnih bolesti. Predijabete je povezan sa gojaznosti, dislipidemijom sa visokim trigliceridima i/ili niskim HDL holesterolom i hipertenzijom.
Prema preporukama Ekspertnog komiteta definisana su i normalna stanja glikemije:
Normalna glukoza na tašte (NGN). Fiziološkim ili normalnim se smatra nivo glukoze na tašte manji od 5.6 mmol/L ( mg/dl).
Normalna tolerancija glukoze (NTG). Fiziološkom ili normalnom tolerancijom glukoze se smatra nivo šećera u plazmi 2 sata nakon opterećenja glukozom < 7,8 mmol/L (140 mg/dl).
